Οταν ήμουν κάπως πιο εμ..., νέος, είχα ένα αυτοκινητάκι που ήταν γερανός!! Πολύ καλό! είχε πίσω πλατφόρμα, ανέβαινε ο γερανός, κλπ. Κι είχε και μια μηχανή, με κουρδιστήρι. Το κούρδιζες, κι έτρεχε!! Η μηχανή δεν ήταν τίποτε ιδιαίτερο, ήταν απλώς ένα ελατήριο που ξετυλιγόταν και γύριζε τους τροχούς. Το ξέρω, διότι από τις επιστημονικές έρευνες που έκαμα, ανακάλυψα πολύ γρήγορα κάτι μικρά ελάσματα που κρατούσαν το κάτω μέρος συνδεδεμένο με το πάνω. Τα λύγισα πίσω, και το πράγμα άνοιξε! Πολύ απλό, χε, χε!!
Το είδε η γιαγιά μου που έτρεχε μόνο του, κι είπε μια από εκείνες τις κουβέντες της, μέσα στις οποίες βρίσκω εκ των υστέρων μια βαθιά, αρχαία σοφία: "Ψυχή, γυιέ μου! ψυχή!! Ψυχή ακόμα, ε'ν' να τους βάλουν!!...".
Πολλές φορές, όταν διαβάζω και μελετώ για τη τεχνητή ευφυϊα, το πιο αγαπημένο από τα αγαπημένα μου θέματα, θυμούμαι τη κουβέντα αυτή της γιαγιάς μου.
http://www.youtube.com/watch?v=R-pqP4S44Ws
Γιατί βρίσκω σοφία στη κουβέντα της γιαγιάς μου;
Η καλύτερη εξήγηση, ή ίσως η καλύτερη εισαγωγή στο θέμα, βρίσκεται σε μιαν άλλη από τις ιστορίες που μου είπε η σοφή γιαγιά μου: Κάποτε, λέει, τότε που ο Χριστός ήταν ακόμα παιδί, του άρεσε, όπως σε όλα τα παιδιά, να παίζει με τα χώματα και με τα πηλά. Και στο παιχνίδι του, έφτιαχνε με τα πηλά μικρά ζώα, και τα έκανε να ζωντανεύουν και να περπατούν. Τον είδε ο διάβολος, και ζήλεψε. Προσπάθησε να κάμει κι αυτός το ίδιο, μα δεν τα κατάφερε. Πήγε τότε στο Χριστό, και τον παρακάλεσε να του εξηγήσει με ποιό τρόπο θα μπορούσε να κάμει κι αυτός ζωντανά όντα... Ο Χριστός του είπε τότε να πάει και να ξανακάμει ένα ομοίωμα με πηλό, να του φυσήσει και αυτό θα ζωντανέψει. Πήγε, λοιπόν, ο διάβολος, κι έφτιαξε το ομοίωμα ενός λύκου. Ανησυχούσε, όμως, πως ο Χριστός μπορεί να τον εγέλασε, και φοβόταν για το τι μπορεί να συμβεί. Οταν λοιπόν έκαμε το ομοίωμα με το πηλό, έσκαψε κοντά ένα μικρό λάκκο, για να κρυφτεί μέσα. Από εκεί έκαμε όπως του είπε ο Χριστός, και φύσηξε στο ομοίωμα του λύκου. Αμέσως, ο λύκος εζωντάνεψε, κι όρμησε στο διάβολο. Αυτός έτρεξε να μπει μέσα στο λάκκο, μα πριν μπει μέσα ο λύκος κατάφερε να αρπάξει το πόδι του διαβόλου και να το δαγκώσει δυνατά. Από τότε, λένε, ο διάβολος είναι κουτσός.
Γιατί μου αρέσει αυτή η ιστορία; Μου αρέσει, διότι αναφέρει αυτό το καϋμό να κάμεις ζωντανά όντα. Μιλά γι' αυτό το καϋμό του ανθρώπου να κατασκευάσει τεχνητή ευφυϊα...!! Για το καϋμό αλλά και το φόβο ορισμένων μπροστά στη μηχανή που είναι ζωντανή.
Είχα διαβάσει κι ένα άρθρο κάποτε, που ερμήνευε όλη την ανθρώπινη ιστορία σαν μια προσπάθεια του ανθρώπου να κατασκευάσει τεχνητή ευφυϊα. Τότε που το διάβασα ήμουν ακόμα πολύ νεώτατος στις επιστήμες και στα διαβάσματα, μόλις λίγους μήνες φοιτητής, και δεν κατάλαβα τίποτις από όσα έλεγε. Και αυτό που κατάλαβα, καλά είναι!! Το βρίσκω πολύ, εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ισως μια απ' αυτές τις μέρες να το ξαναδιαβάσω... Η μάλλον, ίσως εντάξω όλη τη σειρά αυτή "Θεαίτητος" στη μελέτη της φιλοσοφίας.
Η κατασκευή τεχνημάτων, δηλαδή η κατασκευή εργαλείων, μηχανών, αυτομάτων κ.τ.λ. θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν η περισσότερο ιδιάζουσα στην ανθρώπινη φύση τέχνη. Μια μεγάλη ιστορική περίοδο αυτή η τέχνη διατηρούσε ένα καθαρά διαισθητικό χαρακτήρα. Μόλις πρόσφατα αρχίζει να καταλαμβάνει κεντρική θέση στην έρευνα. Αρχίζει να γίνεται αντικείμενο θεωρητικής επεξεργασίας. Το ενδιαφέρον του ανθρώπου για τα φαινόμενα της φύσης --από όπου και η δεσπόζουσα θέση της φυσικής, τόσο στη σφαίρα του πνεύματος όσο και στη σφαίρα της κατασκευής τεχνημάτων-- μετατοπίστηκε στη μελέτη της δομής του ανθρώπινου εγκεφάλου και της δομής του κόσμου των τεχνημάτων, ιδιαίτερα του ηλεκτρονικού υπολογιστού. Αυτό το γεγονός έγινε η αιτία και ταυτόχρονα το αποτέλεσμα εμφάνισης και ανάπτυξης μιας σειράς επιστημονικών κλάδων. Η κυβερνητική, η συμβολική λογική, η βιονική, η θεωρία των μαθηματικών μηχανών κ.α., ιδιαίτερα η θεωρία των φορμαλισμών αναλαμβάνουν τη θεωρητική πραγμάτευση τόσο των δομών όσο και των σχέσεων των νέων αντικειμένων έρευνας.
Φώτης Καραμήτσος, "Αμφιλεγόμενα. Δημιουργία και Τέχνημα", εν είδει προλόγου στο John von Neumann "ηλεκτρονικός υπολογιστής & ανθρώπινος εγκέφαλος", συλλογή 'Θεαίτητος', εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 1972, σελ. 9
Ή, ίσως πάλι και να μη μου είπε η γιαγιά μου την ιστορία με το διάβολο. Ίσως να τη διάβασα κάπου, και μου άρεσε καλύτερα να τη βάλω στο στόμα της γιαγιάς μου. Μπορεί. Ακόμα και με τούτο, κάθε καλλιεργημένη αναγνώστρια θα συμφωνήσει, σίγουρα, πως η ιστορία γίνεται έτσι ακόμα καλύτερη και πιο σοφή.
-.
0 Σχόλια