Ο Μάρτιν Μπερνάλ και η θεωρία του Αφροκεντρισμού

Στις 9 Ιουνίου πέθανε στο Καίμπριτζ ο Μάρτιν Μπερνάλ (Martin Bernal), καθηγητής Διοίκησης (ηγγλιστί: Government) και Μεσανατολικών Σπουδών. Ο Μάρτιν Μπερνάλ γεννήθηκε στις 10 Μαρτίου 1937.

Το 1987 ο Μάρτιν Μπερνάλ δημοσίευσε το βιβλίο του "Μαύρη Αθηνά. Οι Αφροασιατικές ρίζες του κλασσικού πολιτισμού", στο οποίο υποστήριζε πως εν πολλοίς ο αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός οφείλει όλα τα σημαντικά επιτεύγματα του στο πολιτισμό που δημιουργήθηκε στην Αφρική και Ασία. ("Black Athena: Afroasiatic Roots of Classical Civilization"). Ακολούθησαν δυο άλλα βιβλία. Οι Ευρωπαίοι ιστορικοί, υποστήριξε ο Μπέρναλ, και κινούμενοι από ρατσιστική στάση, κατάφεραν από τον 19ο αιώνα και μετά να αποκρύψουν τη συμβολή των μαύρων. Δεν κατάφερε να πείσει, και η γνώμη που επικράτησε γενικώς είναι πως η θεωρία του είναι αβάσιμη και προϊόν διαστρέβλωσης των ιστορικών δεδομένων και της επιστημονικής μεθοδολογίας.

Κριτική στις θεωρίες του Μπερνάλ έκανε η Μαίρη Λέφκοβιτς (και μάλλον εκάναν και άλλοι). Στα Ελληνικά έχει εκδοθεί το βιβλίο της Λέφκοβιτς "Οχι έξω από την Αφρική". Στην ελληνική μετάφραση, και επειδή ήταν το πρώτο βιβλίο που εκδιδόταν στα Ελληνικά σχετικά με το θέμα του Αφροκεντρισμού, δόθηκε ο τίτλος "Μαύρη Αθηνά" (εκδόσεις 'Κάκτος', 1996).

Δυστυχώς, και όπως συμβαίνει συνήθως με τις ψευδο-επιστημονικές θεωρίες παρ' όλη τη κριτική που τους ασκείται, η αβάσιμη θεωρία του Μπερνάλ θα συνεχίσει και αυτή να περπατά ανάμεσα στο πολύ κόσμο. Στη παρούσα κοινωνική κατάσταση ο πολύς κόσμος δεν είναι μορφωμένος αρκετά για την αρχαιότητα, την ιστορία και την επιστήμη. Από την άλλη, ο πολύς κόσμος εύκολα βασίζει τους πολιτικούς στόχους που έχει, πολλές φορες ασυνείδητα, με όσα του παρουσιάζουν σαν επιστημονική άποψη (με άλλα λόγια..., αλλού τους τρώει και αλλού κνήθονται...).

Η θεωρία του Μπερνάλ, και του Αφροκεντρισμού γενικότερα, εκφράζει και αυτή, όπως φαίνεται, ένα κοινωνικό και πολιτικό ρεύμα, στη περίπτωση αυτή το ρεύμα "του Αφροκεντρισμού" ανάμεσα στους μαύρους της Αμερικής. Εχοντας λοιπόν πίσω της τη κινητήρια δύναμη ενός κοινωνικού και πολιτικού ρεύματος, η θεωρία του Αφροκεντρισμού θα συνεχίσει να επιζεί, παρ' όλο που ανάμεσα στους φιλόλογους και στους ιστορικούς δεν έχει καμμιάν απήχηση. Αλλωστε, ο Αφροκεντρισμός δεν ξεκίνησε με τον Μπερνάλ, αλλά ήδη από το 1900, και πιο πριν.

 

Martin Gardiner Bernal, 1937-2013

 

Το ακόλουθο είναι ένα σημείωμα για τη ζωή του Μάρτιν Μπερνάλ.

http://www.legacy.com/obituaries/theithacajournal/obituary.aspx?n=of-government-and-near-eastern-studies-at-cornell-uni-bernal&pid=165292105

-.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια

Τελευταία δημοσίευση